Aktif Karlılık (ROA) Tanımı
Aktif karlılık nedir sorusu, bir şirketin varlıklarını ne kadar verimli kullandığını ölçmek isteyen yatırımcıların en çok merak ettiği finansal oranlardan biridir. İngilizce adıyla Return on Assets (ROA) olarak bilinen aktif karlılık oranı, bir şirketin elindeki toplam varlıkları kullanarak ne kadar net kâr üretebildiğini gösterir.
ROA oranı, şirketin sahip olduğu tüm kaynakları (nakit, stok, alacak, bina, makine vb.) ne kadar etkin biçimde değerlendirdiğini ortaya koyar. Bu nedenle hem yatırımcılar hem de finansal analistler için şirket performansının en temel göstergelerinden biridir.
Aktif Karlılık (ROA) Ne İşe Yarar?
ROA oranı, bir şirketin varlıklarını kâra dönüştürme gücünü ölçer. Yüksek bir ROA değeri, yönetimin varlıkları verimli kullandığını ve kârlılığın güçlü olduğunu gösterir. Düşük ROA ise genellikle verimsizlik, yüksek borçluluk ya da düşük operasyonel kâr anlamına gelir.
Bu oran, şirketin genel finansal yapısını analiz etmekte, aynı zamanda sektör ortalamalarıyla karşılaştırma yaparken de kullanılır. Örneğin aynı sektörde faaliyet gösteren iki şirketin ROA oranı karşılaştırıldığında, varlıklarını daha etkin kullanan şirketin yatırım açısından daha güçlü olduğu görülebilir.
Aktif Karlılık (ROA) Nasıl Hesaplanır?
ROA oranı, net dönem kârının toplam aktiflere bölünmesiyle hesaplanır:
ROA = (Net Dönem Kârı / Toplam Aktifler) × 100
Örnek:
Bir şirketin net dönem kârı 80 milyon TL, toplam aktifleri 1 milyar TL ise:
ROA = (80 / 1.000) × 100 = %8 olur.
Bu, şirketin sahip olduğu her 100 TL’lik varlıktan 8 TL kâr elde ettiğini gösterir.
ROA Oranının Yorumlanması
ROA oranı yüksekse, şirket elindeki kaynakları etkin kullanıyor demektir. Düşük veya negatif ROA oranları ise ya zarar durumunu ya da verimlilik kaybını işaret eder.
Ancak bu oran tek başına değerlendirilmemelidir. Çünkü sermaye yoğun sektörlerde (örneğin enerji, sanayi) ROA doğal olarak daha düşük olurken, dijital veya hizmet sektörlerinde bu oran genellikle daha yüksektir. Bu yüzden, ROA’yı sektör ortalamasıyla kıyaslamak en doğru analiz yöntemidir.
Aktif Karlılık (ROA) ile Özsermaye Karlılığı (ROE) Arasındaki Fark
ROA, şirketin tüm varlıklarını kapsarken; ROE (Return on Equity) sadece özsermaye üzerinden elde edilen kârlılığı ölçer.
-
ROA: Şirketin genel verimliliğini gösterir.
-
ROE: Ortakların yatırdığı sermayenin getirisini ölçer.
İki oran birlikte analiz edildiğinde, şirketin hem borç hem sermaye verimliliği ortaya çıkar.
Finkap Üzerinden Aktif Karlılık Takibi
Aktif karlılık, bilanço analizi yapan yatırımcılar için en temel göstergelerden biridir. Finkap platformunda halka açık tüm şirketlerin aktif kârlılık (ROA) oranları, güncel finansal tablolar üzerinden otomatik olarak hesaplanır.
Kullanıcılar, herhangi bir şirket sayfasına girdiklerinde o şirkete ait ROA değerini; geçmiş dönem verileri, sektör karşılaştırmaları ve grafiksel eğilimlerle birlikte görüntüleyebilir.
Böylece yatırımcılar, varlık kârlılığı analizini tek ekrandan, kolay ve anlaşılır biçimde inceleyebilirler.
💡 Tüm şirketlerin aktif kârlılık oranlarını incelemek için Finkap Temel Analiz sayfasını ziyaret edin.
Sonuç ve Değerlendirme
Aktif karlılık (ROA), bir şirketin varlıklarını ne kadar etkin kullandığını ölçen, yatırımcılar açısından güvenilir bir performans göstergesidir. Şirketin operasyonel verimliliğini ve kaynak kullanım becerisini ortaya koyar.
Kısacası, ROA oranı bir işletmenin elindeki her 1 TL’lik varlıktan ne kadar kâr üretebildiğini gösterir — ve bu oran artık Finkap üzerinden kolayca analiz edilebilir.